Grzegorz Rusin - Analiza dzieła sztuki jako gry komputerowej (?)

ASP Gdańsk 2013

Andrzej Rusin III rok rzeźba

Zajęcia prof. Dorota Grubba

Analiza dzieła sztuki

jako gry komputerowej (?)

Ostatnio moja znajoma poruszyła temat gier komputerowych w kontekście sztuki. Zaproponowała mi stworzenie gry komputerowej która de facto miała by być tylko naczyniem na sztukę, a mijała by się ze swoim pierwotnym celem – zwykłej rozgrywce. Stwierdziłem że to niemożliwe, pominę nawet temat że gry same w sobie objawiają sztukę gdyż przewija się ona między klatkami gry, ale zaznaczę że zamiast obierania płótna, gliny, szkła, plastiku, filmu, muzyki, spośród wielu materiałów i mediów, ostatnia dopiero gra nadaje się na przełożenie jej na język sztuki, to co miała by prezentować ta gra poprzez interakcję gracza ze stworzoną przez artystę grą (zaprogramowaną przez informatyka grafika i cały sztab, ale z wiodącą ideą artysty), po prostu zwyczajnie tego nie uznawałem będąc samemu zarówno graczem, jak i studentem ASP.

Jak i po dzień dzisiejszy kwestionowałem wtedy zwyczajnie: co dzisiaj można nazwać sztuką a co jeszcze nie, a jakim prawem coś czasem nazywa się sztuką. Jednak dopiero poprzez doświadczenia i eksperymenty można myślę dowieść czy dane medium, dana droga jest czasem możliwym źródłem, a nawet odpowiednim i adekwatnym do przekazania konkretnej myśli autora.

Kiedyś widziałem podobną pracę do tej którą mam zaraz zamiar subiektywnie skrytykował. Był to etniczny koc wyszywany starymi metodami, oraz obok ekran telewizyjny który emitował pixelową animowaną wersję tego haftu, na wzór starych gier z pegasusa takich jak Super Mario. Gdy patrzyło się na obie prace tego autora wykonane zupełnie innymi metodami, nie było widać tak naprawdę zasadniczej różnicy pomiędzy nimi, jedynie technika, a wręcz technologia, i właśnie przez to autor świetnie przełamał barierę pokoleń, kultur i technologii/cywilizacji.

Myślę że dopiero po tym wstępie częściowo oczyszczającym mnie z uprzedzeń co do gier komputerowych jako sztuki , spróbuję przeanalizować pracę którą ostatnio miałem okazję. Grę, w kontekście sztuki.

Dyplom 2009 - Tomasz Wlaźlak, WSP Toruń

Gdy miałem okazję zwiedzić wystawę ALTERNATIVA 2013 zabrałem się tam z aparatem i pełnym entuzjazmem na obejrzenie wizji, nowo zagospodarowano przestrzeni stoczni.

Makiety były perfekcyjnie wykonane, pomysły oryginalne i trafione w temat, powiem rodem z futurystycznych filmów sci-fiction, ale dosyd tego bujania o wystawie ALTERNATIVA. Jak się okazało omyłkowo trafiłem na Wyspę, na zupełnie inną wystawę, chod może tą która powinna była się pojawid na ALTERNATIVACH.

Gdyż niedługo potem trafiłem do Hali 90 B gdzie była prawowita wystawa na którą się wybierałem. Na wstępnie obejrzałem prace intermedialne, audio-wideo-wspinaczkowe, rzeźby kinetyczne, galerię zdjęd, nic jednak do mnie nie przemawiało jako sposób jakiejkolwiek alternatywy dla miasta. Nie żebym wymagał aby takie świetliste wizje artyści pokazywali, jednak takich po tytule się oczekuje, a były raczej luźne konceptualne pomysły niż rzeczywiste wizje.

Przejdę jednak w koocu do tematu mojej analizy, do pracy która chociaż też nie była czytelną alternatywą, to ukazała zaprzeczenie jej. Ponadto użyty język wcale do mnie nie przemawia, przez większośd ludzi także myślę nie jest uznawany, mianowicie mass-kulturowy ale jeden z najczęściej wykorzystywanych – język gier komputerowych zdefiniowanym do pojęcia sztuki. Praca multimedialna która tak naprawdę w ogóle nie zbiega się z tematem, a ukazuje jak niemożliwy jest do zrealizowania. Jak mimo daremnych pomysłów które powstają na takich jak ta wystawa, autor przekłada naszą osobę w postad fikcyjnej gry komputerowej która walczy z trudami codzienności wcielenia sztuki docelowej w naszą rzeczywistośd.

Shipyard Frogger - Maciek Salamon, ASP Gdańsk

Gra komputerowa. Shipyard Frogger. Autorem pracy Maciek Salamon. Gra właściwie jest plagiatem. Bez skrupułów, ściągnięta grafika, samochody, główna postad małej żabki. Nawet cel gry jest identyczny. Otóż zasadą gry jest przejście żaby przez trzypasmową podwójną jezdnię z pędzącymi pojazdami, w następnych poziomach samochody pędzą coraz szybciej.

Chodzi jednak o to aby gra była rozpoznawalna, wspomniała się (może nie bez powodu) w pamięci konkretnego pokolenia. Jednak ostatecznie zasadniczą różnicą jest tło gry, a mianowicie w pracy autora osadzona jest panorama stoczni, którą wystawa ma za cel przedstawid w nowych barwach. Autor jednak w momencie porażki gracza, gdy samochód rozjeżdża naszą postad, ukazuje rozjechaną żabkę, oraz w tle stocznię popadłą w ruinę. Tą nieco sceptyczną interpretację przez autora tematu wystawy uważam jednak za jak najbardziej przemyślaną.

Subtelna aluzja przeniesiona w świat gry komputerowej nie zdradza w sposób drastyczny i brutalny rzeczywisty tok posuwania się modernizacji stoczni. Autor jak wspomniałem stworzył niemal anty-alternatywę, nie tyle jednak będąc przeciwnikiem tej wystawy, co namawiając do refleksji jak dotychczas postępowała rozbudowa stoczni na terenie Gdaoska, i jak inicjatywa wprowadzenia pomysłów rozbudowy, w realiach się kooczy. Autor ukazał tytułowego „Froggera”, mieszkaoca który jako gracz wciela się w bezbronną żabkę, która usiłuje dostad się na teren stoczni przez postępowe zmodernizowane pędzące miasto. Jak już znamy koniec, w koocu siłą rzeczy żabka zostaje rozjechana a horyzont stoczni pozostaje dla niej w gruzach.

Sądzę że nie bez powodu autor zamieścił taką treśd w grze komputerowej, tak samo jak w mass-mediach umieszcza się codzienne programy. Coś, co raczej powinno byd dla nas zwykłą rozgrywką, nie powinno nas nakłaniad do refleksji a jedynie do ochoty spędzenia przyjemnie czasu, coraz rzadziej jest przekaźnikiem symboli i treści, a przez przeciętnego zjadacza chleba po prostu nawet jeśli zawarte - niezauważalne. Właśnie tym bardziej osadzenie tego w takim klasyku gier komputerowych („Frogger” z 1981 na Atari) automatycznie zwodzi nas z toru poszukiwania kontekstu, a każe nam wygodnie usiąśd i delektowad się rozgrywką.

Może to jednak będzie następna praca po której jestem bardziej skłonny do przyznania racji, iż czasem tak skrajnie zestawione wręcz antytezy sztuki jakimi są gry komputerowe na wystawie, prowadzą do zagłębienia się w niezbadaną jeszcze treśd która w dzisiejszych czasach innymi metodami zwyczajnie przekazana byd nie może. Jednocześnie przenosząc nas na grunt mass-medialny, ale może w koocu przeinaczając ten grunt w coś ambitniejszego z czym nie mamy powszechnie do czynienia w codziennym cyfrowym

świecie.

Na koniec załączę opis sporządzony przez autora:

„To współczesna gra komputerowa oparta na grze Atari Frogger z 1981 r. Tak samo jak w przypadku oryginału, chodzi o to by pomóc przedostad się bohaterowi gry – żabie na drugą stronę autostrady. Tym razem jest to ulica Nowa Wałowa w Gdańsku, która w zamyśle władz Gdańska ma oddzielać tereny po stoczniowe od Starego Miasta.”

Shipyard Frogger (fragment) - Maciek Salamon, ASP Gdańsk

⬉ Prace pisemne

⬆ Strona główna ⬆